Πολλές φορές διαβάζουμε σε ειδήσεις για αναφορές παραβίασης του Ελληνικού FIR από πολεμικά αεροσκάφη της Τουρκίας. Δυστυχώς όμως, ελάχιστες φορές αναλύεται το τι είναι το FIR και πως αυτό ορίζεται για τη κάθε χώρα. Αυτά, και ιδιαίτερα το Ελληνικό FIR, θα δούμε σε αυτό το άρθρο.

Πρώτον, το FIR είναι συντόμευση από τα αρχικά των λέξεων Flight Information Region, δηλαδή, Περιοχή Πληροφοριών Πτήσεων. Σήμερα, τα FIR ή στα Ελληνικά ΠΠΠ είναι ο πιο διαδεδομένος τρόπος διαχωρισμού του εναερίου χώρου αλλά αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Είχε ξεκινήσει το 1947 ως πρόταση για τη διευκόλυνση του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας. Με αυτό το τρόπο χωρίστηκαν κάποιες εναέριες περιοχές που δεν είναι απαραίτητο ότι συμβαδίζουν με τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα (αν και συνήθως αυτό συμβαίνει) ή ότι είναι μοναδικές για μία χώρα. Για παράδειγμα, χώρες με μεγάλη έκταση μπορεί να είναι υπεύθυνες για πολλαπλά FIR.

Αυτά ορίζονται από διεθνείς οργανισμούς όπως είναι το ICAO (International Civil Aviation Organization, Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) που είναι τμήμα του ΟΗΕ (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών) σε συνεργασία με τα τοπικά έθνη. Καθώς και άλλοι όπως το EUROCONTROL, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για Ασφάλεια στην Αεροναυτιλία που βοηθάει με τη παροχή πληροφοριών, κανόνων και συνεργασίας στις χώρες μέλη. Πως όμως τα FIR βοηθάνε στην ασφαλή πλοήγηση των αεροσκαφών;

Το πρώτο είναι η παροχή FIS (Flight Information Service, Υπηρεσία Πληροφοριών Πτήσεων), δηλαδή μία υπηρεσία όπου οποιοδήποτε αεροσκάφος βρίσκεται στο FIR μπορεί να χρησιμοποιήσει για πληροφορίες εναέριας κυκλοφορίας, κίνησης, μετεωρολογικών στοιχείων, ενημέρωση για τα αεροδρόμια της περιοχής, ενημέρωση για κινδύνους, κτλ. Το δεύτερο είναι ALRS (Alerting Service, Υπηρεσία Προειδοποίησης) που έχει αποκλειστικό στόχο την ενημέρωση και προειδοποίηση των αεροσκαφών που κινούνται στο FIR για πιθανούς κινδύνους καθώς και επικοινωνία με τις αρχές σε περίπτωση που το αεροσκάφος δηλώσει κατάσταση κινδύνου.

Σε συνεργασία με το ICAO η κάθε χώρα έχει θεσπίσει κάποιους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας τους οποίους υποχρεούται να ακολουθεί κάθε εναέριο μέσο που βρίσκεται εντός του FIR. Οποιαδήποτε έλλειψη συμμόρφωσης με αυτό θεωρείτε ως παραβίαση του FIR. Για την αναγνώριση του κάθε FIR υπάρχει ένας αναγνωριστικός κωδικός, στη περίπτωση της Ελλάδας αυτός ο κωδικός αυτός είναι LGGG και λόγω της μικρής έκτασης της χώρας, το FIR που της έχει ανατεθεί καλύπτει ολόκληρη την Ελλάδα και ονομάζεται «ATHENS LGGG» καθώς ο κεντρικός έλεγχος της εναέριας κυκλοφορίας γίνεται από την Αθήνα. Η παρακάτω εικόνα είναι η τελευταία ενημέρωση των FIR από το EUROCONTROL στο χώρο της Ελλάδας.

Σε αυτή την εικόνα βλέπετε επίσης ότι η Τουρκία, λόγω της έκτασης της δεν έχει ένα FIR αλλά δύο, το ISTANBUL (LTBB) και το ANKARA (LTAA) όπως επίσης φαίνεται πως Κύπρος έχει το δικό της, το NICOSIA (LCCC). Οπότε, όπως θα πρέπει να είναι κατανοητό, η παραβίαση του FIR δεν είναι το ίδιο με την παραβίαση των συνόρων αν και κατά περιπτώσεις είναι αρκετά παρόμοια. Συνήθως είναι απλώς η μη συμμόρφωση με τους κανόνες που ορίζει το εν λόγω FIR. Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) αποδεικνύει επάξια συνεχώς ότι είναι πάντα σε ετοιμότητα και ικανή να υπερασπίζεται τον εναέριο χώρο της Ελλάδας και να αναχαιτεί όποιον δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες που ορίζει το FIR της Αθήνας με τεράστια επιτυχία.