Η ταινία Jarhead είναι μία σχετικά υποτιμημένη πολεμική ταινία που παρουσιάζει το θέμα του πολέμου από μία διαφορετική οπτική γωνία. Εμείς τη θεωρούμε μία εξαιρετική ταινία που προσφέρει πολλά διδάγματα ενώ παραμένει τεχνικά άρτια. Σε αυτό το άρθρο θα κάνουμε μία σύντομη περίληψη και θα δούμε γιατί τι θεωρούμε μία τόσο καλή ταινία.

Η ταινία είναι περισσότερο δραματική παρά πολεμική αλλά έχει πολλά να προσφέρει στο θεατή. Η ιστορία της εκτυλίσσεται γύρω από τον Άντονι Σουόφορντ που τον υποδύεται ο ηθοποιός, κύριος Τζέικ Τζίλενχαλ. Ο ήρωας μας κατατάσσεται ως τελευταία του λύση στο Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ το 1989. Μετά τη βασική του εκπαίδευση τοποθετείται στο στρατόπεδο Πεζοναυτών Πέντλετον, το οποίο λειτουργεί από το 1942 μέχρι και σήμερα, στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια. Εκεί, διμοιρίτης του γίνεται ο Επιλοχίας Σάικς που τον υποδύεται ο ηθοποιός, κύριος Τζέιμι Φοξ.

Ο ήρωας μας έχει τεράστιο πρόβλημα στη στρατικοποίηση και προσαρμογή του, που του δημιουργεί σοβαρά προβλήματα και συχνά καταλήγει να είναι το επίκεντρο από καψώνια και φάρσες. Τελικά, ο διμοιρίτης του τον προτείνει για το σχολείο ελεύθερων σκοπευτών το οποίο φαίνεται να βοηθάει τον πρωταγωνιστή να μπει στο στρατιωτικό κλίμα και να αρχίζει να ταιριάζει με το περιβάλλον των Αμερικανών πεζοναυτών.

Η ζωή του περνάει με συνεχείς εκπαιδεύσεις μέχρι την ημέρα που μαθαίνουν τα νέα, το Ιράκ εισέβαλε στο Κουβέιτ και οι ΗΠΑ θα πάνε ως ειρηνευτική δύναμη στην επιχείρηση «Ασπίδα της Ερήμου». Οι μονάδες τοποθετούνται σε διάφορα σημεία για τη προστασία των συμφερόντων των ΗΠΑ και περνάνε σχεδόν 180 ημέρες χωρίς ουσιαστικά να κάνουν κάτι.

Σε αυτό το σημείο ήδη ξεκίνησαν οι πρώτες προσπάθειες εκτόνωσης της ψυχολογικής πίεσης από τους Πεζοναύτες με διάφορα αστεία, φάρσες, αυνανισμό, κτλ. Ταυτόχρονα, αρκετοί άρχισαν να έχουν προβλήματα με τις κοπέλες ή τις συζύγους τους καθώς κάποιες τους παρατούσαν, άλλες εξαφανιζόντουσαν ή τους απατούσαν, κτλ. Σε μία τέτοια κατάσταση βρίσκονταν και ο πρωταγωνιστής της ταινίας.

Τελικά, οι ΗΠΑ είπαν ότι δε θα μπορούσαν να αφήσουν αυτό το πόλεμο να συνεχιστεί και έστειλαν σήμα στις μονάδες ότι θα επέμβουν ως μέλη της επιχείρησης «Καταιγίδα της Ερήμου». Εκεί γίνεται η πρώτη επαφή των Πεζοναυτών με το πεδίο της μάχης που όμως σχεδόν ποτέ δε χρειάστηκε να κάνουν κάτι καθώς το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων ήταν μέσω αεροπορικών επιδρομών. Μάλιστα, στη ταινία δείχνει τη πρώτη τους επαφή με μάχη που ήταν ουσιαστικά φίλια πυρά από μαχητικά αεροσκάφη Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II, τα γνωστά σε όλους Warthog.

Η πρώτη επαφή του πρωταγωνιστή τόσο με ένα βομβαρδισμό, όσο και με τα καμμένα και ακρωτηριασμένα πτώματα που άφησε πίσω του, ήταν πολύ δύσκολη. Σύντομα του ανατέθηκε η πρώτη αποστολή για αυτό για το οποίο είχε εκπαιδευτεί. Ήταν η εξουδετέρωση ενός φρουρού στο αεροδρόμιο Αχμέντ αλ-Τζαμπάρ της Πολεμικής Αεροπορίας του Κουβέιτ. Εκεί, λίγα δευτερόλεπτα πριν κάνει τη πρώτη του βολή ο διμοιρίτης του τον σταμάτησε γιατί θα γίνονταν αεροπορική επιδρομή στο στόχο.

Τόσο για τον πρωταγωνιστή όσο και για το ζευγάρι του (ο παρατηρητής), ήταν πολύ δύσκολο αυτό. Τελικά, τους επιτράπηκε να κάνουν χρήση των όπλων τους για γιορτάσουν την επιστροφή τους στη πατρίδα ρίχνοντας στον αέρα και όλοι τους γύρισαν όλοι πίσω στις ΗΠΑ. Ο πρωταγωνιστής και άλλοι έφυγαν από το Σώμα Πεζοναυτών και προσπάθησαν να αλλάξουν τη ζωή τους, ενώ άλλοι συνέχισαν να προσφέρουν στις Ένοπλες Δυνάμεις. Όμως, και στις δύο περιπτώσεις, όσα έζησαν και οι φιλίες που έκαναν πάντα θα τους ακολουθούσαν. Με ότι καλό και κακό συνεπάγεται κάτι τέτοιο.

Τεχνικά τώρα, η ταινία είναι εντυπωσιακά καλή και ακριβής. Ίσως τα πιο αξιόλογα παραδείγματα επί αυτού είναι η χρήση όπλων paintball κατά την εκπαίδευση. Το οποίο πράγματι είχε δοκιμαστεί τις αρχές του 1990 από το Αμερικανικό Σώμα Πεζοναυτών και τα όπλα ξεχώριζαν από το πράσινου χρώματος μηχανισμό του κλείστρου. Όπως ακριβώς και στη ταινία.

Ένα δεύτερο αξιόλογο παράδειγμα είναι από τη βολή ελεύθερου σκοπευτή. Εκεί ο πρωταγωνιστής κρατάει ένα M24 SWS με μία διόπτρα σκόπευσης Leupold Ultra M3A 10×42mm όπως ακριβώς θα περίμενε κανείς μία τέτοια περίοδο από το Αμερικανικό Σώμα Πεζοναυτών. Ωστόσο, στη ταινία ήταν αρκετά προσεκτικοί ώστε στο πλάνο που βλέπουμε μέσα από τη διόπτρα να δείχνουν το σταυρόνημα που έχει η συγκεκριμένη διόπτρα.

Θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε και άλλες τέτοιες μικρές λεπτομέρειες που δείχνουν ότι η παραγωγή της ταινίας έδωσε μεγάλη σημασία στη τεχνική αρτιότητα αλλά δε θα είχε σημασία. Ακόμα και ο ίδιος ο τίτλος της ταινίας, jarhead, είναι από μία στρατιωτική αργκό έκφραση των Αμερικανών Πεζοναυτών. Το κούρεμα των Πεζοναυτών στις ΗΠΑ είναι συγκεκριμένο και ορίζεται από τον κανονισμό του Σώματος Πεζοναυτών (συγκεκριμένα το (MCO) P1020.34F). Ουσιαστικά, επιτρέπεται να είναι μόνο στο επάνω μέρος του κεφαλιού κάνοντας το κεφάλι (head) να μοιάζει με βάζο (jar) και τα μαλλιά με καπάκι, έτσι συχνά μεταξύ τους αποκαλούνται jarhead.

Η ταινία έχει στόχο να δείξει μία άλλη πλευρά των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και του πολέμου. Σε αντίθεση με τις περισσότερες πολεμικές ταινίες που έχουν έναν καθαρά ηρωικό χαρακτήρα, αυτή η ταινία δείχνει τις δυσκολίες και τη ψυχολογική πίεση ακόμα και όταν δεν υπάρχει καμία μάχη, δηλαδή στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων. Αυτό φαίνεται και προς το τέλος της ταινίας όταν ένας βετεράνος του Πολέμου του Βιετνάμ τους συγχαίρει καθώς επιστρέφουν και τότε ο πρωταγωνιστής αφηγείται «ο κάθε πόλεμος διαφέρει, και ο κάθε πόλεμος είναι ίδιος».

Έχοντας τον συγκεκριμένο χαρακτήρα ως πρωταγωνιστή, η ταινία δείχνει ότι ακόμα και άνθρωποι που δεν τους αρέσει βαθιά αυτό το επάγγελμα, θέλουν να βιώσουν και να εφαρμόσουν όσα για χρόνια μαθαίνουν. Παρουσιάζει πως η αναμονή είναι ότι χειρότερο για τη ψυχολογία των μαχητών και τέλος, δείχνει πως όσο και αν θέλει κάποιος να ξεπεράσει τα βιώματα του από τις Ένοπλες Δυνάμεις και τον πόλεμο, δε γίνεται. Είναι χαρακτηριστική η φράση με την οποία κλείνει η ταινία που λέει:

«Μια ιστορία. Ένας άντρας ρίχνει με το τυφέκιο του για πολλά χρόνια, και πηγαίνει στο πόλεμο. Και μετά επιστρέφει στη πατρίδα. Και βλέπει πως οτιδήποτε άλλο και αν κάνει στη ζωή του. Να κτίσει ένα σπίτι, να αγαπήσει μία γυναίκα, να αλλάξει τις πάνες στον γιό του. Πάντα θα παραμένει ένας jarhead. Και όλοι οι jarheads που σκοτώνουν και σκοτώνονται, θα είναι πάντα εγώ. Είμαστε ακόμα στην έρημο»

Είναι σίγουρα μία πολύ αξιόλογη ταινία καθώς ξεπερνάει τις συνηθισμένες πολεμικές ταινίες δείχνοντας όσα συμβαίνουν όταν δεν υπάρχει μάχη. Σήμερα, χιλιάδες πολεμιστές σε όλο το κόσμο ζουν με ψυχολογικά προβλήματα που οδηγούν σε αλκοολισμό, αυτοκτονίες, κ.α. γιατί κάποιοι δεν μπορούν να ξεπεράσουν όσα έζησαν και τις περισσότερες φορές, αυτό δεν έχει να κάνει με τις μάχες καθαυτές, όσο με όλη τη ψυχολογική πίεση, την αναμονή, την εξοικείωση και αποδοχή του θανάτου. Αυτός φαίνεται να ήταν και ο στόχος της ταινίας, η ευαισθητοποίηση των πολιτών στις τρομακτικές θυσίες όσων έχουν υπηρετήσει έστω και για μία ημέρα στις Ένοπλες Δυνάμεις. Άλλωστε, όπως είχε πει ο Κ. Κάιλ (μπορείτε να διαβάσετε τη συνέντευξη αυτή στο άρθρο μας «Ιστορίες: Κρις Κάιλ (Navy SEAL) – Πόλεμος»):

«Λοιπόν, δεν είναι μόνο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Δε με νοιάζει αν έχεις υπηρετήσει ένα χρόνο ή αν έκανες 35 χρόνια. Υπηρέτησες τη πατρίδα σου και έκανες μια αξιότιμη δουλειά και είτε ήταν εν καιρό ειρήνης είτε σε πόλεμο, πήγες εκεί και ήσουν διατεθειμένος να υπογράψεις αυτή τη λευκή επιταγή, που περιλαμβάνει και τη ζωή σου.»

Είναι σίγουρα μία πολύ διαφορετική ταινία με μεγάλης σημασίας νοήματα. Όπως είπαμε και στην αρχή είναι περισσότερο μία πολεμική δραματική παρά μία πολεμική ταινία δράσης. Κλείνοντας, μπορείτε να δείτε επίσημο τρέιλερ της ταινίας στο παρακάτω βίντεο.