Σε ένοπλες συμπλοκές ένα πολύ συνηθισμένο τραύμα που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ζωής είναι το τραύμα ανοιχτού πνευμοθώρακα που συνήθως καταλήγει σε πνευμοθώρακα υπό τάση όπως είναι γνωστό στο χώρο της ιατρικής (αν και αυτό περιλαμβάνει και άλλες περιπτώσεις πέρα των τραυμάτων ανοιχτού πνευμοθώρακα). Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι είναι αυτό το τραύμα, τι προκαλεί και ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες που μπορούμε να προσφέρουμε.

Οι πνεύμονες βρίσκονται μέσα στο θώρακα προστατευμένοι και με αρκετό χώρο ώστε να μπορούν να διαστέλλονται και να συστέλλονται καθώς αναπνέουμε με τη βοήθεια του διαφράγματος. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που μπορούν να επηρεάσουν τη φυσιολογική λειτουργία των πνευμόνων προκαλώντας αναπνευστική ανεπάρκεια και εν τέλει, αν δεν γίνει άμεση παροχή πρώτων βοηθειών, καρδιοαγγειακή κατάρρευση και θάνατο. Ανοιχτό τραύμα πνευμοθώρακα σημαίνει πως το τραύμα είναι ανοιχτό και οι πιο συνηθισμένοι λόγοι πίσω από αυτό είναι πρώτον πυροβολισμοί και δεύτερον τραύματα από αιχμηρά αντικείμενα όπως μαχαίρια. Αυτό που συμβαίνει σε τέτοια περίπτωση είναι ότι ο θώρακας έχει άνοιγμα από το τραύμα και καθώς ο πνεύμονας διαστέλλεται και συστέλλεται λειτουργεί ως αντλία που ρουφάει αέρα μέσα στο πνευμοθώρακα αλλά δεν τον αποβάλει. Ως αποτέλεσμα, ο πνεύμονας που βρίσκεται στη πλευρά του τραύματος δεν είναι ικανός να κάνει πλήρη διαστολή και με κάθε αναπνοή μειώνεται ακόμα περισσότερο ο ελεύθερος χώρος που γεμίζει με αέρα προκαλώντας αναπνευστική ανεπάρκεια.

Σε τέτοια περίπτωση πρέπει άμεσα να σφραγιστεί το άνοιγμα για να σταματήσει να εισέρχεται αέρας που επιδεινώνει το αναπνευστικό πρόβλημα. Στη πιο απλή περίπτωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα οποιοδήποτε πλαστικό και μονωτική ταινία ώστε να καλύψει τη πληγή και να κλείσει τις τρεις από τις τέσσερις πλευρές, η πλευρά που είναι στο κάτω μέρος πρέπει να μείνει ανοιχτή για να αφήνει τον αέρα, το αίμα και τα άλλα υγρά να φεύγουν.

Συνήθως τέτοια τραύματα είναι αρκετά εύκολα στη διάγνωση γιατί είναι ορατά, φαίνεται η ροή του αέρα, πιθανόν να ακούγεται ο ήχος του αέρα που ρουφάει η πληγή, το θύμα έχει δυσκολία αναπνοής (σύντομες αναπνοές), ίσως να βγάζει αίμα από το στόμα του καθώς βήχει και μπορεί από τη πληγή να βγαίνει αίμα που αφρίζει από τον αέρα. Ασφαλώς, αν έχετε τη δυνατότητα να φτιάξετε ένα καλό φαρμακείο πρώτων βοηθειών μπορείτε να συμπεριλάβετε και κάποια επιθέματα θωρακικού τραύματος.

Το πιο γνωστό και προτεινόμενο από το TCCC (Tactical Combat Casualty Care, Τακτική Φροντίδα Τραυματιών Μάχης) που χρησιμοποιεί και ο Στρατός και το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου είναι το Asherman Chest Seal (ACS, Σφραγίδα Θώρακα Άσερμαν), αν και όλα τα επιθέματα θωρακικού τραύματος έχουν περίπου την ίδια λειτουργία. Λειτουργούν ως βαλβίδες που επιτρέπουν την έξοδο των υγρών και του αέρα αλλά εμποδίζουν την είσοδο αέρα μέσα από το τραύμα. Οπότε, παρότι σίγουρα το παρακάτω είναι πολύ καλύτερο από το τίποτα.

Ένα ειδικό επίθεμα θωρακικού τραύματος θα ήταν το πιθανότερο ακόμα πιο ασφαλές και αποτελεσματικό. Ένα παράδειγμα από επίθεμα θωρακικού τραύματος ACS βλέπετε στην επόμενη φωτογραφία.

Ακολουθεί ένα επεξηγηματικό βίντεο τρισδιάστατης αναπαράστασης του τραύματος ανοιχτού πνευμοθώρακα και της χρήσης επιθέματος θωρακικού τραύματος μίας άλλης εταιρίας, της Russell. Το βίντεο έχει στόχο την περιγραφή του τραύματος και της επίδειξης του πως το θωρακικό επίθεμα παρέχει πρώτες βοήθειες, δηλαδή κρατάει το θύμα σε μία σταθερή κατάσταση μέχρι να είναι δυνατή είναι ιατρική βοήθεια.

Η παροχή πρώτων βοηθειών με αυτό το τρόπο είναι μία πολύ ασφαλής μέθοδος καθώς είναι σχεδόν αδύνατο να επιδεινώσει τη κατάσταση του θύματος. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν δεν είναι ανοιχτό θωρακικό τραύμα, η διάγνωση του οποίου θα πρέπει να είναι πολύ εύκολη και ορατή, είναι πάρα πολύ δύσκολο να βλάψει το θύμα. Τέλος, κλείνουμε με ένα βίντεο εκπαίδευσης στις πρώτες βοήθειες σε ανοιχτό θωρακικό τραύμα με αυτοσχέδιο επίθεμα (κάποιο πλαστικό κάλυμμα και κολλητική ταινία όπως το περιγράψαμε παραπάνω) του Στρατού των ΗΠΑ από το 1993.