Πριν από λίγους μήνες είχαμε δημοσιεύσει το άρθρο «Πρώτες Βοήθειες: Συσκευή OPA» όπου και εξηγούσαμε ότι πλέον ο ασφαλέστερος τρόπος είναι με τη συσκευή NPA (Nasopharyngeal Airway, Ρινοφαρυγγικός Αεραγωγός). Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι είναι το NPA, πως χρησιμοποιείται, και σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιείται.
Το NPA (Nasopharyngeal Airway, Ρινοφαρυγγικός Αεραγωγός) δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένας εύκαμπτος καθετήρας που εισάγεται στη ρινική κοιλότητα μέχρι το φάρυγγα δημιουργώντας έτσι έναν τεχνητό ρινοφαρυγγικό αεραγωγό. Ο στόχος του είναι να προσφέρει στο τραυματία οξυγόνο σε περίπτωση που ο αεραγωγός του έχει αποκλειστεί ή δεν είναι δυνατή η πρόσβαση από το στόμα.
Σίγουρα θα αναρωτηθεί κανείς ποια είναι η διαφορά του από το OPA τότε, και γιατί θεωρείται από τις καλύτερες συσκευές για άνοιγμα του αεραγωγού εάν αυτό δεν είναι εφικτό με ανασήκωση του σαγονιού ή μετάβαση σε στάση ανάνηψης όπως ορίζει το πρωτόκολλο πρώτων βοηθειών BLS. Ο λόγος είναι ότι σε αντίθεση με το OPA, το NPA δεν ενεργοποιεί το αντανακλαστικό εξεµέσεως που μπορεί να προκαλέσει μέχρι και πνευμονία εάν ο εμετός καταλήξει στους πνεύμονες που είναι πολύ πιθανόν με το OPA. Έτσι, το OPA έχει πρακτική αξία μόνο σε τραυματίες που έχουν χάσει τις αισθήσεις τους και τα αντανακλαστικά τους. Από την άλλη το NPA μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιονδήποτε τραυματία, είτε έχει τις αισθήσεις του, είτε όχι.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι είναι τόσο ασφαλές που αρκετοί άνθρωποι που πάσχουν από άπνοια ύπνου το τοποθετούν μόνοι τους προτού πάνε για ύπνο ώστε να υπάρχει ένα ανοικτό κανάλι προς τον αεραγωγό. Άρα σίγουρα, το NPA είναι κάτι πολύ χρήσιμο για κάθε άνθρωπο, δεν έχει τους μεγάλους κινδύνους του OPA, αλλά ούτε απαιτεί πολύ εκτενή εκπαίδευση, εξειδίκευση και εξοπλισμό όπως η διασωλήνωση. Για αυτούς του λόγους, σήμερα το NPA είναι απαραίτητο σύμφωνα με το πρωτόκολλο πρώτων βοηθειών μάχης TCCC σε κάθε στρατιώτη ενώ το βλέπουμε όλο και περισσότερο να χρησιμοποιείται από διασώστες, νοσηλευτές, ναυαγοσώστες, κ.α.
Σχεδιαστικά, το NPA είναι ένας συνηθισμένος ιατρικός εύκαμπτος καθετήρας όπου στη μία του άκρη έχει ένα διαγώνιο κόψιμο, και στην άλλη ένα άνοιγμα που λειτουργεί ως το ασφάλεια του καθετήρα στη μύτη του τραυματία. Επίσης, αυτή η άκρη λειτουργεί και ως μέτρο για το αν έχει τοποθετηθεί αρκετά βαθιά ο καθετήρας ή όχι. Για τις διαστάσεις του χρησιμοποιείται η λεγόμενη γαλλική κλίμακα καθετήρα που ορίζει τη διάμετρο όπως βλέπετε στην επόμενη επεξηγηματική εικόνα.
Σε πρακτικό επίπεδο η μέτρηση του γίνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και στο OPA. Δηλαδή, τοποθετείται από το άνοιγμα της μύτης μέχρι το αυτί, ή μέχρι το σαγόνι, όπως βλέπετε παρακάτω. Το κατάλληλο μέγεθος έχει ακριβώς αυτό το μήκος. Μία εμπειρική μέθοδος αρκετών διασωστών είναι επίσης η διάμετρος του NPA να είναι ίδια με το μικρό δάχτυλο του χεριού του τραυματία.
Το NPA φτάνει λίγο κάτω από το άνοιγμα του αεραγωγού οπότε η άκρη του μπορεί να φανεί από το στόμα του τραυματία αν και πρακτικά συνήθως το NPA χρησιμοποιείται όταν δεν είναι δυνατή η πρόσβαση στον αεραγωγό από το στόμα άρα αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία στο πραγματικό κόσμο.
Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, το δεξί ρουθούνι προσφέρει πιο εύκολη πρόσβαση στον αεραγωγό και έτσι σε όλες τις εκπαιδεύσεις χρήσης NPA θα ακούσετε ότι το NPA τοποθετείται πάντα στο δεξί ρουθούνι εκτός και αν αυτό δεν είναι δυνατό. Τώρα, όσον αφορά τη διαδικασία είναι κάτι πολύ απλό. Τα NPA έρχονται σε ατομικές συσκευασίες όπως αυτή που βλέπετε παρακάτω.
Βλέπετε ότι ο καθετήρας αναγράφει τις διαστάσεις του σε νούμερο NPA, χιλιοστά, και στη γαλλική κλίμακα καθετήρων. Επίσης, σε κάθε συσκευασία από NPA περιλαμβάνεται ένα φακελάκι από λιπαντικό νερού. Ο τρόπος που το χρησιμοποιούμε είναι βάζοντας τη μύτη του NPA μέσα και όχι ρίχνοντας το επάνω στο NPA. Ανάλογα με το μέγεθος του καθετήρα ίσως να χρειαστεί να το απλώσουμε λίγο παραπάνω. Το λιπαντικό βοηθάει στην εισχώρηση του καθετήρα από τη ρινική κοιλότητα.
Στη συνέχεια, τοποθετούμε το NPA ακολουθώντας τη κλίση της ρινικής κοιλότητας με την διαγώνια άκρη του καθετήρα προς το εσωτερικό της μύτης του τραυματία, όπως ακριβώς βλέπετε σε αυτή τη φωτογραφία.
Εάν τοποθετείται από το αριστερό ρουθούνι τότε πρέπει να περιστραφεί όταν νοιώσουμε ότι ακουμπάει στο επάνω μέρος της ρινικής κοιλότητας. Και τις δύο αυτές μεθόδους μπορείτε να τις δείτε στο επόμενο εκπαιδευτικό βίντεο από Τεχνικό Κολέγιο του Γουακίσα των ΗΠΑ, από το τμήμα Ειδικού Πρώτων Βοηθειών-Νοσηλευτή.
Αντίστοιχα και με το OPA το ιατρικό προσωπικό μπορεί να χρησιμοποιήσει το NPA ως ένα κανάλι πρόσβασης στον αεραγωγό για παροχή οξυγόνου όπως βλέπετε στην επόμενη εικόνα.
Παρότι το NPA είναι πολύ ασφαλές και εύκολο στη χρήση, έχει κάποια μειονεκτήματα. Κακή επιλογή μεγέθους ή/και κακή τοποθέτηση μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία. Και δεύτερον, απαγορεύεται η χρήση του εάν υπάρχει υποψία τραυματισμού στο κρανίο. Ο λόγος είναι ότι δε γνωρίζουμε εάν υπάρχει κάποιο ανοικτό κάταγμα στη ρινική κοιλότητα και ίσως το NPA να καταλήξει στον εγκέφαλο σε κάποια τέτοια περίπτωση. Πέρα από αυτά, το NPA θεωρείται η ασφαλέστερη μέθοδος εφόσον όσα περιγράφει το πρωτόκολλο BLS αποτύχουν ή δεν είναι εφαρμόσιμα (δηλαδή η στάση ανάνηψης και το ανασήκωμα του σαγονιού)
Η χρήση του NPA είναι τόσο εύκολη που στις περισσότερες εκπαιδεύσεις πρώτων βοηθειών που διδάσκεται η χρήση του η πρακτική εξάσκηση γίνεται ανάμεσα από τους εκπαιδευόμενος με τον έναν να το τοποθετεί στον άλλον. Είναι μία χρήσιμη ικανότητα και ένα εξαιρετικό εργαλείο πρώτων βοηθειών για άνοιγμα του αεραγωγού που πολλές φορές δεν είναι εφικτό από το στόμα (π.χ. εγκαύματα, επιληπτικές κρίσεις, τραυματισμοί στο στόμα, κτλ.). Βλέπετε παρακάτω ένα καλογυρισμένο εκπαιδευτικό βίντεο χρήσης του NPA από την αμερικανική εταιρία ReadyMan που το δοκιμάζουν σε ένα στέλεχος της εταιρίας με ελάχιστη εμπειρία στη χρήση του. Στο βίντεο βλέπετε επίσης τη δυσκολία στη τοποθέτηση του NPA από το αριστερό ρουθούνι και το πόσο πιο εύκολη είναι η τοποθέτηση του από το δεξί ρουθούνι.
Κλείνοντας, το NPA είναι ένα απαραίτητο εργαλείο πρώτων βοηθειών για κάθε φαρμακείο αλλά ασφαλώς απαιτεί κάποια σχετική εξοικείωση. Εάν δεν έχετε εμπειρία με τη χρήση του, τότε ζητήστε τη βοήθεια από κάποιον έμπειρο στη χρήση του, ή παρακολουθήστε κάποια εξειδικευμένη εκπαίδευση. Είναι κάτι που ο καθένας μπορεί να μάθει πολύ γρήγορα αλλά για λόγους ασφαλείας είναι σημαντικό να του το διδάξει κάποιος με εμπειρία στη χρήση του. Χωρίς καμία αμφιβολία προτρέπουμε όλους τους αναγνώστες στην εκμάθηση αυτής της τεχνικής γιατί κυριολεκτικά έχει σώσει ζωές.
Πρώτες Βοήθειες
#Πρώτες #Βοήθειες #Συσκευή #NPA #Αμυντικά #και #Στρατιωτικά #Θέματα
