Το Νοέμβριο του 2017 η CIA (Central Intelligence Agency, Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών) αποχαρακτήρισε μία σειρά αρχείων, ανάμεσα τους και ένα μεγάλο αριθμό από εκπαιδευτικά υλικά. Ένα από αυτά ήταν και το παιχνίδι «Collect it all» (Συνέλεξε όλες τις πληροφορίες) που θα γνωρίσουμε καλύτερα σε αυτό το άρθρο μας. Βλέπετε την επίσημη περιγραφή του από τη CIA εδώ σε ελληνική απόδοση.

Η Τράπουλα Συλλογής είναι ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι σχεδιασμένο να διδάσκει διάφορες ικανότητες συλλογής πληροφοριών. Οι εκπαιδευόμενοι που παίζουν το παιχνίδι χρησιμοποιούν κάρτες που αντιπροσωπεύουν διάφορες τεχνικές συλλογής για επίλυση προβλημάτων υπηρεσιών πληροφοριών, αλλά οι προσπάθειες τους μπορεί να επηρεαστούν από άλλους παίκτες χρησιμοποιώντας κάρτες που παρουσιάζουν δυσκολίες ή εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι αναλυτές όταν οργανώνουν συλλογή πληροφοριών. Η Τράπουλα Συλλογής έχει περιγραφεί ως ένα μείγμα ανάμεσα σε κλασικά παιχνίδια με χαρτιά όπως τα Bridge, Hearts και Whist και παιχνίδια με συλλογές καρτών όπως τα Magic: The Gathering και Pokemon.

Τα αρχεία αυτά ήταν έργο του κυρίου Ντέιβιντ Κλόπερ ο οποίος επί 16 χρόνια εργάζονταν ως ανώτερος αξιωματικός συλλογής πληροφοριών στη CIA. Μία από τις αποστολές του ως εκπαιδευτής της «Φάρμας», του κέντρου εκπαιδεύσεως νεοσυλλέκτων της CIA, ήταν να σχεδιάσει νέους τρόπους εκμάθησης των βασικών ικανοτήτων και ορολογίας. Ο κύριος Ν. Κλόπερ ήταν γνωστός ως ο «κατασκευαστής παιχνιδιών» της υπηρεσίας καθώς είχε κάνει αρκετά ενδιαφέροντα παιχνίδια για απόκτηση εξειδικευμένης γνώσης. Άρα δεν ήταν περίεργο όταν έφτιαξε το «Collect it all».

Από τα αρχεία που αποχαρακτηρίστηκαν έχουμε 104 σελίδες με αναλυτικές οδηγίες, σχεδιαγράμματα, ακόμα και χειρόγραφες σημειώσεις του ίδιου του κυρίου Ντέιβιντ Κλόπερ για τους κανόνες και τα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού. Βλέπετε μερικά εξ’αυτών στις φωτογραφίες αυτού του άρθρου.

Το ενδιαφέρον είναι ότι το Νοέμβριο του 2018 ο κύριος Μάικ Μάσνικ αποφάσισε να ξεκινήσει τη παραγωγή του ως ένα πρόγραμμα Kickstarter για να δει εάν θα υπάρχει ζήτηση. Όπως βλέπετε και μόνοι σας από τη σελίδα του παιχνιδιού εδώ, είχε τεράστια επιτυχία και είμαστε και εμείς κάποιοι από τους υποστηρικτές του.

Το παιχνίδι αποτελείται από 150 κάρτες και έχει ένα πολύ ενδιαφέρον τρόπο παιχνιδιού. Εν συντομία, επιλέγεται ένα θέμα από τις κάρτες «Κρίσεις» όπως για παράδειγμα «δοκιμή πυραύλων από το Ιράν». Βάσει αυτού περιγράφει ο παίκτης τι έχει συμβεί με όσα περισσότερες λεπτομέρειες γίνεται. Έπειτα ο κάθε παίκτης έχει 5 κάρτες με τις οποίες μπορεί να βοηθήσει ώστε αποκλιμακωθεί η κατάσταση. Για παράδειγμα, μπορεί να κάνει μία πρόσβαση σε δίκτυο υπολογιστών για να μάθει λεπτομέρειες για τη δοκιμή. Αλλά υπάρχουν και οι κάρτες «πραγματικότητας» που σου χαλάνε τα σχέδια. Για παράδειγμα, μία τέτοια κάρτα είναι «δε τα κατάφερες γιατί είναι πολύ δύσκολος στόχος» που σου ακυρώνει ότι έκανες. Σε κάθε γύρο εάν δε γίνει κάποιου είδους αποκλιμάκωση μέσω συλλογής πληροφοριών, η κρισιμότητα ανεβαίνει και εάν φτάσει στο 10 σημαίνει ότι χάσαμε. Εάν θέλει να τελειώσει κανείς το παιχνίδι όταν η κρισιμότητα είναι χαμηλά, τότε μπορεί να πει ένα σχέδιο αποκλιμάκωσης που είναι ένα από τα ακόλουθα.

• Μέσω κρυφών καναλιών διπλωματικής συμφωνίας
• Επίσημη συνθήκη διαπραγματεύσεων
• Βοήθεια από σύμμαχο
• Πακέτο βοήθειας ή πώληση όπλων
• Οικονομικό εμπάργκο
• Επέμβαση με ειδικές δυνάμεις
• Χτύπημα στόχου με μη επανδρωμένο αερόχημα
• Στρατιωτική εισβολή

Ασφαλώς, υπάρχουν και περιορισμοί όπως διάφορες τεχνικές παρακολούθησης δε λειτουργούν σε όλες τις κρίσεις, ή σε κάθε κατηγορία προβλήματος. Το παιχνίδι περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες, πολιτική, στρατός, οικονομία, και όπλα. Μετά την περιγραφή της λύσης, ο παίκτης τραβάει μία κάρτα «επίλυσης» με την οποία μπορεί να κλείσει το παιχνίδι αλλά θα πρέπει να απαντήσει μία ερώτηση όπως «εξήγησε σε βάθος τη τελευταία τεχνική που επέλεξες».

Με αυτό το πολύ απλό τρόπο, μέσω παιχνιδιού οι υποψήφιοι αξιωματικοί της CIA δε μάθαιναν απλώς την ορολογία και τα διαφορετικά μέσα συλλογής πληροφοριών, αλλά χωρίς να το καταλαβαίνουν έκαναν αμέτρητα σενάρια από πολύ πραγματικές παγκόσμιες κρίσεις. Κάτι που τους δημιουργούσε χρήσιμες εμπειρίες πριν καλά αρχίσουν να εργάζονται σε πραγματικές υποθέσεις. Φυσικά, και το παιχνίδι έχει και «κενές» κρίσεις για να δημιουργήσει ο καθένας μία νέα από τη φαντασία του.

Χάρη στην εξαιρετική δουλειά του κυρίου Μάικ Μάσνικ σήμερα ο καθένας μπορεί να παίζει αυτό το παιχνίδι γεωπολιτικής και συλλογής πληροφοριών στο σπίτι του. Προσωπικά το θεωρούμε πολύ ψυχαγωγικό και ενδιαφέρον παιχνίδι. Ανάλογα με τους συμπαίκτες θα δείτε πολύ ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις και ανταλλαγή γνώσεων. Όπως αναφέρει η παραπάνω διαφάνεια της CIA για την ομάδα σχεδιασμού εκπαιδευτικών παιχνιδιών, οι στόχοι είναι τρεις.

• Ο στόχος των παιχνιδιών της CIA είναι η κατανόηση του κόσμου
• Τα παιχνίδια βοηθούν στη ξεκάθαρη παρουσίαση της πολυπλοκότητας
• Ο σχεδιασμός πρέπει να ενώνει τους παίκτες με το στόχο σου