Ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι είναι ένα ακόμα παράδειγμα των επιθετικών τακτικών του Κινεζικού κράτους για συλλογή πληροφοριών. Για όσους δε το γνωρίζουν, τη 1η Μαΐου του 2019 βγήκε δημόσια μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ η υπόθεση του Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι, ενός εν αποστρατεία αξιωματικού της CIA (Central Intelligence Agency, Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών) που πρόδωσε τη χώρα που του προσέφερε τα πάντα για να εργαστεί μυστικά για τη κυβέρνηση της Κίνας. Είναι μία υπόθεση με πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία και θα την αναλύσουμε εν συντομία εδώ.

Η υπόθεση μας ξεκινάει το 1994 όταν ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι, ένας Κινέζος με νόμιμη πράσινη κάρτα στις ΗΠΑ, περνάει τις συνεντεύξεις και τη διαδικασία επιλογής της CIA και ξεκινάει την εργασία του ως αξιωματικός υποθέσεων. Τότε ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι ήταν 29 ετών και μόλις είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του στις ΗΠΑ. Ως αξιωματικός υποθέσεων της CIA ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση συγκεκριμένων επιχειρήσεων συλλογής πληροφοριών της υπηρεσία. Καθότι Κινεζικής καταγωγής, ήταν λογικό η CIA να το εκμεταλλευτεί αναθέτοντας του υποθέσεις που ήταν σχετικές με τη Κίνα.

Από το 1994 έως και το 2007, δηλαδή 13 ολόκληρα χρόνια, ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι υπηρέτησε τις ΗΠΑ χωρίς κάποιο σημαντικό πρόβλημα στην εργασία του. Ωστόσο, το 2007 αποφάσισε ότι θέλει να μεταναστεύσει στη Κίνα και έτσι παραιτήθηκε και μετανάστευσε στο Χονγκ Κονγκ σε ηλικία 42 ετών. Τον Απρίλιο του 2010 δύο στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών της Κίνας που παρακολουθούσαν για χρόνια τον Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι τον πλησίασαν με μία προσφορά. Να τους μεταφέρει όλα όσα γνωρίζει για τις δράσεις των ΗΠΑ στη Κίνα με αντάλλαγμα εφ’όρου ζωής ανέσεις από τη κυβέρνηση της Κίνας. Με κίνητρο το ότι δεν έχει άμεση επαφή με την υπηρεσία, ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι δέχθηκε τη προσφορά και ως ένα δώρο για την αποδοχή οι δύο αξιωματικοί της Κίνας του έδωσαν $100.000 μετρητά. Εν συνεχεία, από το Μάιο του 2010 έως και το 2011 ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι συχνά λάμβανε καταθέσεις εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων στο προσωπικό λογαριασμό του στη τράπεζα HSBC από διάφορες εταιρίες-βιτρίνες της κυβέρνησης της Κίνας.

Σύντομα στη CIA άρχισαν να συμβαίνουν περίεργα πράγματα στο τομέα της Κίνας. Το 2010 η CIA σταμάτησε να λαμβάνει πληροφορίες από πράκτορες που είχε στρατολογήσει εντός της κυβέρνησης της Κίνας καθώς αρκετοί συνελήφθησαν και άλλοι εκτελέστηκαν ως προδότες. Αυτό κίνησε πολλές υποψίες και λίγο αργότερα, το 2011, σχεδόν όλοι οι πράκτορες τους στη κυβέρνηση της Κίνας σταμάτησαν τη παροχή πληροφοριών. Τότε η CIA ξεκίνησε μία μεγάλη εσωτερική έρευνα κάτω από ύψιστη μυστικότητα για να εντοπίσει εάν τους είχαν χακάρει οι Κινέζοι ή εάν κάποιος εκ των έσω διέρρεε τα στοιχεία των πληροφοριοδοτών τους στη Κίνα. Στο μέλλον θα αναλύσουμε μερικές από αυτές τις υποθέσεις ανεξάρτητα και σε μεγαλύτερο βάθος.

Μην έχοντας άλλη επιλογή, η CIA καταφεύγει το 2012 σε μία ειδική υπηρεσία εγκληματολογικών ερευνών για βοήθεια σε αυτή την υπόθεση, στο FBI (Federal Bureau of Investigation, Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών), οι οποίοι αρχίζουν άμεσα τις έρευνες. Και τελικά τα κατάφεραν πολύ σύντομα. Τον Αύγουστο του 2012 ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι πήγε στις ΗΠΑ για καλοκαιρινές διακοπές. Για την ακρίβεια, στο νησί Χονολουλού της πολιτείας Χαβάη των ΗΠΑ. Εκεί το FBI πήρε ένταλμα κρυφής ερεύνης του δωματίου του. Στο δωμάτιο εντόπισαν μία μνήμη USB που έστειλαν στα εγκληματολογικά εργαστήρια για ανάλυση. Οι αναλυτές εντόπισαν ότι η μνήμη είχε αρχεία που είχαν πρόσφατα διαγραφεί αλλά υπήρχαν αρκετά ίχνη για να τα ανακτήσουν. Τα αρχεία ήταν έγγραφα με επαφές, το ημερήσιο πρόγραμμα, και σημειώσεις που δίδονταν σε επιχειρησιακά στελέχη της CIA στη Κίνα με πληροφορίες όπως τα πραγματικά ονόματα των πρακτόρων, τοποθεσίες επιχειρησιακών συναντήσεων, αριθμούς τηλεφώνων, και αναλυτικές πληροφορίες μυστικών υποδομών (σπιτιών, αποθηκών, κτλ.) της υπηρεσίας στη Κίνα. Όλα τα στοιχεία ήταν από το 2004, από έγγραφα στα οποία είχε άμεση πρόσβαση ο Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι ως αξιωματικός των συγκεκριμένων υποθέσεων. Έτσι τον συνέλαβαν επί τόπου.

Το FBI και η CIA τον ανέκριναν αλλά δεν ομολόγησε τι πληροφορίες είχε διαρρεύσει στη Κίνα. Το Μάιο του 2013 το FBI έκανε τρεις ακόμα ανακρίσεις και εκεί ο ύποπτος ομολόγησε τις δράσεις τους αλλά είπε ότι δεν έχουν κανένα ενοχοποιητικό στοιχείο καθώς δε κρατούσε ποτέ έγγραφα ή σημειώσεις από τις δράσεις του. Όταν του έδειξαν τα διαγραμμένα αρχεία από τη μνήμη USB, είπε ότι τα είχε προετοιμάσει αλλά δε τα έδωσε ποτέ. Ωστόσο, μία εβδομάδα αργότερα, σε νέα ανάκριση άλλαξε την ιστορία στο ότι τα είχε παραδώσει σε αντάλλαγμα δύο αποστολών που του είχαν αναθέσει οι χειριστές του στη Κίνα.

Τα πράγματα άρχισαν σύντομα να βγαίνουν εκτός ελέγχου στις ΗΠΑ. Το Μάιο του 2014 πέντε Κινέζοι αξιωματικοί του στρατού αποκαλύπτονται ότι έκλεβαν βιομηχανικά μυστικά αμερικανικών εταιριών. Το 2015 η CIA για να προστατέψει τους ελάχιστους πληροφοριοδότες που της είχαν απομείνει στη Κίνα, διώχνει όλο το προσωπικό της από τη πρεσβεία του Πεκίνου φοβούμενη ότι η Κίνα θα κλέψει ηλεκτρονικά στοιχεία πληροφοριοδοτών που έχουν σε υπολογιστές εκεί. Τον Απρίλιο του 2017 βγαίνει η είδηση ότι το Πεκίνο προσφέρει από εκατοντάδες χιλιάδες έως και εκατομμύρια δολάρια σε όποιον θα τους αποκαλύψει στοιχεία Αμερικανών κατασκόπων εντός της Κίνας.

Ένα μήνα αργότερα, το Μάιο του 2017 διαρρέει στην εφημερίδα New York Times ότι περίπου 20 πληροφοριοδότες της CIA εκτελέστηκαν στη Κίνα τη περίοδο 2010-2012 από άγνωστη διαρροή των στοιχείων τους στη κυβέρνηση της Κίνας. Και εκεί κάπου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποφάσισε να πάρει μία πιο ανοικτή στάση. Έτσι τον Ιούνιο του 2017 λέει δημόσια ότι ο διπλωμάτης Κέβιν Μάλορι καταδικάστηκε για κλοπή άκρως απόρρητων πληροφοριών και πώληση τους στη Κίνα, και τον Μάιο του 2019 βγήκε και η είδηση της υπόθεσης του Τζέρι Τσουν Σινγκ Λι που βλέπουμε εδώ και θα εκδικαστεί τον Αύγουστο του 2019 με πιθανότερη ποινή την ισόβια κάθειρξη για τη κατηγορία της κατασκοπείας.

Αυτή η υπόθεση δείχνει πόσο σπουδαίο είναι τα τμήματα αντικατασκοπείας να λειτουργούν σωστά, αλλά και τις τεράστιες επιπτώσεις μπορεί να έχει ένας απερίσκεπτος προδότης που γνωρίζει πολλά κρατικά μυστικά. Δεκάδες άνθρωποι νεκροί, αμέτρητα εκατομμύρια δολάρια για δημιουργία νέων δικτύων πρακτόρων, αξιωματικών, υποδομών, κτλ. Ήταν χωρίς αμφιβολία ένα σημαντικό πλήγμα για τις ΗΠΑ. Από τη πλευρά της Κίνας, δείχνει ασφαλώς το πως με λίγες μικρές και έξυπνες κινήσεις μπορεί ένα κράτος με ελάχιστο κόστος να εξαρθρώσει ένα πολύπλοκο δίκτυο πληροφοριοδοτών από μία από τις ισχυρότερες υπηρεσίες πληροφοριών του κόσμου σήμερα.