Σε αυτό το άρθρο θα δούμε κάποιες βασικές γνώσεις που πρέπει να έχουμε για την επιλογή της κατάλληλης κάννης για το όπλο μας. Το άρθρο μας έχει εισαγωγικό χαρακτήρα, όπως φαίνεται και από το τίτλο, και έτσι δε θα μπούμε σε μεγάλο βάθος σε όλα τα θέματα. Ας ξεκινήσουμε.

Το πρώτο και βασικό, είναι το υλικό κατασκευής της κάννης. Οι περισσότερες κάννες είναι κατασκευασμένες είτε από ανοξείδωτα ατσάλια, είτε από χρώμιο-μολυβδαίνια ατσάλια (γνωστά και ως ατσάλια τύπου 41xx). Τα 41xx είναι κατά κανόνα πιο φτηνά γιατί είναι πιο εύκολα στη κατεργασία. Είναι αρκετά αξιόπιστα αλλά έχουν πρόβλημα με τη διάβρωση άρα απαιτούν πιο συστηματική συντήρηση. Από την άλλη πλευρά, τα ανοξείδωτα ατσάλια είναι αρκετά πιο δύσκολα στη κατεργασίας, και κατ’επέκταση πιο ακριβά, αλλά δεν απαιτούν τόσο συχνή συντήρηση.

Έπειτα έχουμε κάννες που έχουν στο εσωτερικό τους επιμετάλλωση με χρώμιο, οι λεγόμενες χρωμιωμένες κάννες. Αυτό έχει το θετικό ότι η κάννη έχει υψηλά επίπεδα αντοχής σε διάβρωση λόγω της προστασίας που προσφέρει το χρώμιο, αλλά από την άλλη πλευρά, τα αυλάκια και οι ραβδώσεις της δεν είναι τόσο βαθιά όσο πριν την επιμετάλλωση με χρώμιο. Έτσι αυτές οι κάννες έχουν κατά κανόνα χαμηλότερη ευστοχία αλλά είναι πολύ πιο ανθεκτικές σε σκληρή χρήση.

Έπειτα έχουμε τη μέθοδο κατασκευής των ραβδώσεων της κάννης. Οι πιο ακριβές κάννες είναι συνήθως κατασκευασμένες με σφυρηλάτηση. Σε αυτή τη μέθοδο γίνεται μία τρύπα στη κάννη, και μέσα μπαίνει μία ράβδος από σκληρό μέταλλο που έχει το σχέδιο των επιθυμητών ραβδώσεων. Εν συνεχεία, η κάννη μπαίνει σε αυτό το μηχάνημα που βλέπετε παρακάτω και σφυρηλατείται από τα τέσσερα σφυριά που βλέπετε μέχρι να πάρει το κατάλληλο σχήμα και διστάσεις. Η ακατέργαστη κάννη είναι κοντή και χοντρή αλλά με τη σφυρηλάτηση παίρνει το κατάλληλο σχήμα. Αυτές οι κάννες είναι υψηλής αντοχής και κατασκευάζονται από κάποιες από τις κορυφαίες εταιρίες του χώρου όπως είναι για παράδειγμα η Remington.

Η δεύτερη μέθοδος είναι η πιο παλιά, κυριολεκτικά παραπάνω από 500 ετών. Με απλά λόγια, ένα κοπτικό εργαλείο με ένα «δόντι» κοπής χαράζει/κόβει σιγά σιγά την οπή της κάννης μέχρι οι ραβδώσεις να έχουν τις σωστές διαστάσεις. Αυτή η μέθοδος είναι ιδανική για κάννες υψηλής ακρίβειας διότι δεν έχει τα υψηλά επίπεδα αντοχής της σφυρηλάτησης, αλλά δημιουργεί πολύ μεγάλης ακρίβειας ραβδώσεις.

Στη συνέχεια έχουμε τη πιο διαδεδομένη μέθοδο μαζικής κατασκευής ραβδώσεων σε κάννες τυφεκίων σήμερα. Η διαδικασία θυμίζει τη μέθοδο κοπής με τη διαφορά ότι δε γίνεται με ένα μικρό κοπτικό εργαλείο αλλά με κάτι που θυμίζει κολαούζο σπειρωμάτων. Ανάλογα με τις ραβδώσεις που θέλει να επιτύχει ο κατασκευαστής αγοράζει το κατάλληλο εργαλείο και έπειτα το χρησιμοποιεί για να κάνει τις ραβδώσεις στη κάννη. Βλέπετε στη συνέχεια μερικά τέτοια εργαλεία και τις ραβδώσεις που δημιουργούν.

Η τελευταία μέθοδος κατασκευής ραβδώσεων είναι το «σουβλί» που η διαφορά του από τη προηγούμενη είναι ότι έχουμε μία ράβδο που έχει ακριβώς τις ραβδώσεις που θέλουμε, με τις ανάλογες αποστάσεις, στροφές, κτλ. Έτσι η διαδικασία γίνεται ακόμα πιο απλή από τη πλευρά του κατασκευαστή. Βλέπετε πως είναι αυτό το εργαλείο στη συνέχεια.

Στις ραβδώσεις τεράστια σημασία έχουν τόσο η φορά όσο και η αναλογία. Για παράδειγμα, όταν διαβάζουμε ότι ένα τυφέκιο έχει ραβδώσεις 1:9 σημαίνει ότι οι ραβδώσεις κάνουν μία πλήρη περιστροφή ανά 9″ (22.86 εκατοστά). Ανάλογα με το μήκος της κάννης μας και τα πυρομαχικά που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε με αυτό το όπλο πρέπει να επιλέγουμε τις κατάλληλες ραβδώσεις. Αυτό παίζει σημαντικό ρόλο ειδικά σε βολές μεγάλων αποστάσεων.

Μετά τη κατασκευή των ραβδώσεων κατά τη κατασκευή μίας κάννης, έχουμε τη μετατροπή της κρυσταλλικής δομής του μετάλλου της. Αυτό είναι από τα μεγάλα μυστικά των κατασκευαστών αλλά πρακτικά αφορά την ελεγχόμενη θέρμανση και ψύξη της κάννης ώστε η δομή των κρυστάλλων να γίνει τέτοια που να επιτρέπει στη κάννη να αντέχει σε μεγάλες μεταβολές θερμοκρασίας χωρίς μεγάλη φθορά. Εάν πρόκειται να χρησιμοποιείτε το όπλο για βολές κατά ριπάς, σε υπερβολική ζέστη ή κρύο, κτλ. τότε είναι καλό να δώσετε προσοχή στη μέθοδο που χρησιμοποιεί ο κατασκευαστής σας καθώς σχετίζεται άμεσα με το χρόνο ζωής της κάννης. Μία από τις πιο γνωστές μεθόδους με αποτελέσματα υψηλής αντοχής είναι η ψυκτική μετατροπή.

Έπειτα έχουμε τη διαμόρφωση αρμονικών της κάννης. Σε αντίθεση με ότι νομίζει πολύς κόσμος, η κάννη δεν είναι ένας σταθερός σωλήνας με ραβδώσεις. Με κάθε βολή ολόκληρη η κάννη ταλαντεύεται και ανάλογα με το μήκος της και τις ραβδώσεις θα εξασφαλίσει ότι το βλήμα εξέρχεται με τη κατάλληλη περιστροφή και τη κατάλληλη στιγμή. Εάν η κάννη σας έχει σχεδιαστεί ως ελεύθερης ταλάντωσης (δηλαδή χωρίς να ακουμπάει σε κάτι πέραν του κορμού του τυφεκίου), τότε πρέπει να γνωρίζετε ότι εάν τοποθετήσετε οποιοδήποτε παρελκόμενο ακουμπάει τη κάννη θα επηρεάσετε αρνητικά τόσο την ευστοχία της όσο και το χρόνο ζωής της. Οπότε, επιλέξτε τη κατάλληλη κάννη για το οπλικό σας σύστημα. Βλέπετε τη ταλάντωση καλύτερα και στη συνέχεια.

Και πάμε τώρα και στις πιο εμφανείς διαφορές, στο μήκος. Και πάλι, ανάλογα με τις ανάγκες σας και τα πυρομαχικά σας θα πρέπει να επιλέξετε το κατάλληλο μήκος. Σίγουρα μία κοντή κάννη είναι πιο εύχρηστη σε κλειστούς χώρους, αλλά σίγουρα έχει και μικρότερο βεληνεκές, μεγαλύτερη ανάκρουση, πιο δυνατό θόρυβο/λάμψη καθώς τα αέρια εξέρχονται με μεγαλύτερη πίεση, κτλ. Οπότε μη βιαστείτε να πάρετε μία κάννη 10″ ή μικρότερη γιατί «φαίνεται ωραία» στο όπλο σας, μελετήστε τι καλύπτει τις ανάγκες σας.

Και ασφαλώς έχουμε και το βάρος. Οι πιο βαριές κάννες είναι πιο ανθεκτικές και με μεγαλύτερο χρόνο ζωής. Ωστόσο, εάν ξέρετε ότι θα κουβαλάτε αυτό το όπλο ημέρα και νύκτα για, ας πούμε, 6 μήνες και θα δίνετε μάχες κάθε μέρα. Τότε ίσως να είναι καλύτερο να πάρετε μία ελαφριά κάννη και να την αντικαταστήσετε όταν ο οπλουργός σας κρίνει ότι έχει φθαρεί. Αν από την άλλη έχετε ένα τυφέκιο γενικής χρήσης με το οποίο πηγαίνετε σε διάφορες εκπαιδεύσεις και το «ταλαιπωρείτε» αλλά δε το κουβαλάτε όλη μέρα, τότε μία πιο βαριά κάννη θα σας κρατήσει περισσότερο.

Τα τελευταία χρόνια έχουν βγει στην αγορά και πολλές τεχνολογίες για μείωση βάρους όπως για παράδειγμα τριγωνικές κάννες όπως αυτή που είχαμε δει στο άρθρο μας «Κριτικές Όπλων: Τυφέκιο Remington 700 VTR», λεπτές κάννες με αλουμινένιες ψύκτρες για να κερδίζουν τόσο σε βάρος όσο και σε διάρκεια ζωής με μείωση της θερμότητας, και διάφορα άλλα. Βλέπετε μία κάννη με ψύκτρες αλουμινίου παρακάτω.

Μία εξίσου διαδεδομένη τεχνική μείωσης βάρους είναι οι κάννες «fluted» (κυματοειδές) και «dimpled» (με λακκάκια). Και οι δύο όμως, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, έχουν κάποια θέματα με τις αρμονικές ταλαντώσεις τους, ιδιαίτερα σε βολές μεγάλων αποστάσεων. Βλέπετε παραδείγματα και αυτών των τύπων από κάννες καλύτερα στη συνέχεια.

Και τέλος, ανάλογα με του τι θέλουμε να έχουμε στην άκρη της κάννης (φλογοκρύπτη, φρένο κάννης, σιγαστήρα, κτλ.) θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι έχει τις ανάλογες προδιαγραφές. Για αυτό το θέμα μπορείτε να μελετήσετε τα άρθρα μας «Φλογοκρύπτης Colt Α1 και Α2» και «Τοποθέτηση σιγαστήρα».

Όπως βλέπετε από αυτή τη σύντομη και επιφανειακή εισαγωγή, δεν είναι τυχαίο που οι κάννες είναι από τα πιο ακριβά υλικά ενός όπλου. Επίσης, ελπίζουμε να σας βοηθήσαμε στην επιλογή της κατάλληλης κάννης για τις ανάγκες σας. Να θυμάστε, δεν υπάρχει το τέλειο όπλο ή η τέλεια κάννη. Όπως κάθε εργαλείο, πρέπει να επιλέγουμε το κατάλληλο για τη δουλειά που θέλουμε. Αν σας ακούγεται αστείο όταν λέει κάποιος «αυτό το κατσαβίδι είναι τέλειο για όλες τις χρήσεις», το ίδιο αστείο πρέπει να σας ακούγεται και όταν λέει κάποιος «το Χ όπλο κάνει για όλες τις χρήσεις».