Η επιθετική χειροβομβίδα MK3 (Mark III) πρώτη φορά κατασκευάστηκε το 1918 και ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται από αρκετές Ένοπλες Δυνάμεις και Ειδικές Δυνάμεις Σωμάτων Ασφαλείας ανά τον κόσμο. Σε αυτό το άρθρο θα κάνουμε μία σύντομη ανάλυση για αυτή τη χειροβομβίδα.

Σύντομη Ιστορία
Κατά τα τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι βιομηχανίες όπλων όλων των χωρών σχεδίαζαν συνεχώς νέα όπλα για τις ανάγκες του τότε πεδίου μάχης. Κατά τα τέλη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το Μάρτιο του 1918, στις ΗΠΑ εμφανίστηκε η επιθετική χειροβομβίδα MK3 (συντόμευση του Mark III, δηλαδή, Μοντέλο ΙΙΙ) η οποία είχε στόχο την εξουδετέρωση εχθρικών δυνάμεων σε κλειστούς ή περιορισμένους χώρους (χαρακώματα, καταφύγια, κτλ.) κατά τη διάρκεια μίας επίθεσης. Αυτή η ανάγκη όσο περνούσαν τα χρόνια μόνο αυξάνονταν και έτσι η MK3 γίνονταν όλο και πιο δημοφιλής. Κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εξελίχθηκε περισσότερο από τη πρώτη γενιά, δηλαδή από τη MK3A1, στη δεύτερη γενιά της, τη MK3A2, η οποία χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα.

 
Δομή της MK3
Η πρώτη γενιά της επιθετικής χειροβομβίδας MK3, η MK3A1, αποτελούνταν από μεταλλικό πώμα και βάση με σώμα κατασκευασμένο από πλαστικοποιημένο χαρτί ώστε να της προσφέρει ικανή αδιαβροχοποίηση με χαμηλό βάρος. Την βλέπετε ανάμεσα από τη θήκη της, επίσης κατασκευασμένη από πλαστικοποιημένο χαρτί, στη παρακάτω φωτογραφία.

Ως πυροδοτικό μηχανισμό αυτή η γενιά χρησιμοποιούσε στα πρώτα της μοντέλα το M6A1 και με τα χρόνια, κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εξελίχθηκε με την εισαγωγή των πυροδοτικών μηχανισμών M6A2, M6A3 και M6A4D. Ο χρόνος καύσης του στοιχείου καθυστέρησης της είναι 4 με 5 δευτερόλεπτα και όπως μπορείτε να δείτε στο κέντρο της έχει μία ετικέτα με την επιγραφή «GRENADE HAND – OFFENSIVE MK III A1» ή στα Ελληνικά «ΧΕΙΡΟΒΟΜΒΙΔΑ ΧΕΙΡΟΣ – ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΜΚ ΙΙΙ Α1».

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά της επιθετικής χειροβομβίδας MK3A1 εν συντομία μπορείτε να τα διαβάσετε στον παρακάτω πίνακα.

Η χειροβομβίδα MK3A1 είχε στο εσωτερικό της γέμισμα 200 γραμμαρίων εκρηκτικής ύλης ΤΝΤ και μπορείτε να δείτε στην επόμενη εικόνα το σχέδιο της όπως ακριβώς ήταν γραμμένο στο σχετικό τεχνικό εγχειρίδιο των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Η δεύτερη γενιά, η MK3A2, έφερε αρκετές βελτιώσεις. Τόσο το πώμα και η βάση της όσο και το σώμα της κατασκευάζονταν πλέον από ίνες εμποτισμένες με πίσσα για τη μέγιστη αδιαβροχοποίηση. Το σώμα της είναι πλέον χωρισμένο σε δύο χωνευτά τμήματα κολλημένα στο κέντρο και έτσι δημιουργεί μία εσοχή στο σημείο σύνδεσης που την κάνει εύκολα αναγνωρίσιμη.

Αρχικά χρησιμοποιούσε τους ίδιους πυροδοτικούς μηχανισμούς όπως η ΜΚ3Α1 όμως σύντομα βελτιώθηκε και σε αυτό το τομέα με τη χρήση πυροδοτικών μηχανισμών της σειράς M206 που προσφέρουν αθόρυβη και χωρίς καπνό καύση του στοιχείου καθυστέρησης. Κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο σε μία επιθετική χειροβομβίδα σχεδιασμένη για κλειστούς χώρους. Σήμερα χρησιμοποιεί το πυροδοτικό μηχανισμό M206A2 που μπορείτε να τον δείτε όταν έχει αφαιρεθεί από τη χειροβομβίδα και στην ακόλουθη φωτογραφία.

Ο χρόνος καύσης του είναι πάλι 4-5 δευτερόλεπτα και πυροδοτεί το γέμισμα της MK3A2 που αυξήθηκε ελαφρώς στα 227 γραμμάρια εκρηκτικής ύλης ΤΝΤ. Εν συντομία βλέπετε τα χαρακτηριστικά της εδώ.

Όπως και η προηγούμενη γενιά της έχει με κίτρινα γράμματα την ένδειξη «GRENADE HAND – OFFENSIVE MKIIIA2 – TNT» ή στα Ελληνικά «ΧΕΙΡΟΒΟΜΒΙΔΑ ΧΕΙΡΟΣ – ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ MKIIIA2 – TNT». Οι συσκευασίες μεταφοράς της είναι κατασκευασμένες από το χαρτί και κυλινδρικού σχήματος όπως αυτή που βλέπετε στην επόμενη φωτογραφία.

Και προτού προχωρήσουμε στην επόμενη παράγραφο όπου θα περιγράψουμε τους πυροδοτικούς μηχανισμούς που χρησιμοποιήθηκαν αλλά και χρησιμοποιούνται σε αυτές τις χειροβομβίδες, μπορείτε να δείτε παρακάτω σχηματική, επεξηγηματική αναπαράσταση από την ΜΚ3Α2.

Αν και η ακτίνα θανάτου της είναι μόλις 2 μέτρα, τα θραύσματα από την έκρηξη μπορούν κατά περιπτώσεις να εκτοξευθούν σε απόστασεις μέχρι και 200 μέτρα από το σημείο της πυροδότησης και το ισχυρό ωστικό κύμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρούς τραυματισμούς. Για αυτούς τους λόγους η χρήση της απαιτεί καλή εκπαίδευση και μεγάλη εξοικείωση στο χειρισμό της.
 
Πυροδοτικός Μηχανισμός
Οι πυροδοτικοί μηχανισμοί της σειράς Μ6 που αναφέραμε παραπάνω λειτουργούν με ένα συμπιεσμένο έλασμα σχήματος C που συγκρατείται περίπου όπως βλέπετε στο επόμενο σχέδιο.

Η διαφορά από τα προηγούμενα μοντέλα με το πιο καινούργιο της σειράς, το M6A4D, είναι ότι αντί να έχει ένα έλασμα σχήματος C που να κρατάει συμπιεσμένο τον επικρουστήρα, έχει ένα ίσιο μεταλλικό στοιχείο (όπως αυτό που βλέπετε στη παραπάνω εικόνα) που περιστρέφονταν χάρη σε ένα συμπιεσμένο ελατήριο. Η αρχή λειτουργίας αυτού του πυροδοτικού μηχανισμού βασίζεται στο ότι όταν αφαιρεθεί η λαβή ασφαλείας, ο επικρουστήρας θα περιστραφεί χάρη στο έλασμα ή το ελατήριο (ανάλογα με το μοντέλο) και θα χτυπήσει το καψύλιο πυροδότησης. Αυτό θα λειτουργήσει ως ο εναυστήρας του στοιχείου καθυστέρησης που καίει για 4-5 δευτερόλεπτα μέχρι να φτάσει στο τέλος του όπου πυροδοτεί τον κοινό πυροκροτητή και αυτός με τη σειρά του το κύριο γέμισμα της χειροβομβίδας. Εδώ βλέπετε ένα πραγματικό πυροδοτικό μηχανισμό, το μοντέλο M6A2. Το κόκκινο υλικό πάνω στο πυροκροτητή και στη βάση του είναι υλικό αδιαβροχοποίησης.

Οι νεώτεροι M206A1 και M206A2 έχουν ακριβώς την ίδια αρχή λειτουργίας με τα παραπάνω αλλά με πιο ανθεκτικά υλικά και πολύ διαφορετικά μίγματα εκρηκτικών υλών. Ουσιαστικά, βλέπετε όλα τα μέρη του μηχανισμού από ένα πυροδοτικό μηχανισμό Μ206Α2 στην επόμενη εικόνα.

1. Μεταλλικό πώμα
2. Επικρουστήρας
3. Πείρος συγκράτησης επικρουστήρα και ελατηρίου
4. Ελατήριο επικρουστήρα
5. Περόνη ασφαλείας

Λόγω των νέων εκρηκτικών υλών στους πυροδοτικούς μηχανισμούς της σειράς Μ206 η καύση γίνεται χωρίς καπνό ή θόρυβο. Αυτό είναι και το βασικό πλεονέκτημα του πυροδοτικού μηχανισμού αυτού. Σε αυτό το σημείο ολοκληρώσαμε τη σύντομη περιγραφή του τρόπου λειτουργίας αυτής της πολύ διαδεδομένης επιθετικής χειροβομβίδας.