Στο παρόν άρθρο θα παρουσιάσουμε μία από τις πιο γνωστές λαβές πνιγμού σε δεκάδες πολεμικές τεχνές και τεχνικές αυτοάμυνας. Το πιο γνωστό όνομα με το οποίο τη γνωρίζουμε (παρότι δεν είναι το παλαιότερο) είναι Mata Leão, δηλαδή ο πνιγμός του λιονταριού από το Βραζιλιάνικο Ζίου Ζίτσου (Brazilian Jiu-Jitsu – BJJ). Είχε πάρει αυτό το όνομα καθώς είναι η μόνη τεχνική πνιγμού του BJJ που μπορεί να να χρησιμοποιηθεί ακόμα και σε ένα λιοντάρι.

Η παραπάνω φωτογραφία είναι από αγώνα UFC και βλέπουμε τον Jim Miller (κάτοχος μαύρης ζώνης στο BJJ) να εκτελεί τη λαβή Mata Leão στον αντίπαλο του, Melvin Guillard.
 

Πνιγμός Mata Leão
Σε αντίθεση με τις περισσότερες λαβές πνιγμού, η λαβή Mata Leão που συχνά τη συναντάμε στα Αγγλικά και ως RNC (Rear Naked Choke) βασίζεται στη διακοπή παροχής αίματος (και κατ’ επέκταση οξυγόνου) στον εγκέφαλο. Συγκεκριμένα, δεξία και αριστερά της τραχείας υπάρχουν δύο αρτηρίες, γνωστές ως κοινή δεξία ή αριστερή καρωτίδα. Οι δύο αυτές μεγάλες αρτηρίες παρέχουν οξυγόνο (μέσω του αίματος) στον εγκέφαλο και σε όλα τα όργανα που βρίσκονται στο κεφάλι. Εδώ βλέπετε που ακριβώς βρίσκονται οι δύο αυτές αρτηρίες δεξιά και αριστερά της τραχείας στο λαιμό.

Πιέζωντας τις αρτηρίες κοινής καρωτίδας σταματάει η παροχή οξυγόνου (και φυσικά αίματος) στον εγκέφαλο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το θύμα να χάνει τις αισθήσεις του και η παρατεταμένη απουσία οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες, ακόμα και θάνατο καθώς προκαλεί τις ίδιες βλάβες με ένα εγκεφαλικό επεισόδιο (συγκεκριμένα εγκεφαλική εμβολή).

Για την ακρίβεια κατά μέσο όρο ο χρόνος που χρειάζεται έπειτα από τη διακοπή παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο μέχρι την πλήρη απώλεια αισθήσεων είναι λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα. Στο επόμενο σχέδιο φαίνεται καλύτερα πως η λαβή κόβει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.

Γνωρίζοντας τον τρόπο λειτουργίας της τεχνικής αυτής θα δούμε στη συνέχεια τα βήματα εκτέλεσης της αλλά και τα πιο συχνά λάθη.

 
Βήματα Εκτέλεσης
Υπάρχουν δεκάδες παραλλαγές της αλλά οι διαφορές είναι μικρές οπότε δε θα τις αναφέρουμε όλες. Αρχικά ο επιτιθέμενος πρέπει να βρεθεί πίσω από το θύμα και μία απότομη κίνηση να περάσει το ένα του χέρι γύρω από το λαιμό του αντιπάλου έτσι ώστε ο αγκώνας του να βρίσκεται στο κέντρο του λαιμού του αντιπάλου. Παράδειγμα από αυτό το στάδιο βλέπετε εδώ.

Στη συνέχεια πιάνουμε με την παλάμη από το χέρι που εκτελεί τον πνιγμό το δικέφαλο βραχιόνιο μυ από το άλλο μας χέρι όπως φαίνεται παρακάτω.

Τέλος, το ελεύθερο χέρι πιέζει το πίσω μέρος από το κεφάλι του αντιπάλου προς τα εμπρός με την παλάμη όπως το βλέπετε και εδώ.

Η ολοκλήρωση του πνιγμού πραγματοποιείται είτε πιέζωντας το χέρι που εκτελεί τη λαβή τις αρτηρίες, είτε τραβώντας προς τα πίσω με τους ώμους την ίδια στιγμή που πιέζωντας το κεφάλι του αντιπάλου προς τα εμπρός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή της παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο.

Μία πολύ συνηθισμένη παραλλαγή είναι η απλούστερη μορφή που δεν ασφαλίζει το χέρι που εκτελεί τη λαβή στο δικέφαλο μυ του άλλου χεριού παρά μόνο με τα χέρια όπως φαίνεται στην επόμενη φωτογραφία.

Ωστόσο, αυτή η μέθοδος δεν προσφέρει τόσο καλό έλεγχο του αντιπάλου όσο η μέθοδος που περιγράψαμε παραπάνω και την ξαναβλέπετε και στη συνέχεια. Ο λόγος είναι ότι επιτρέπει στον αντίπαλο να μετακινεί το κεφάλι του ή ακόμα και να πραγματοποιήσει χτυπήματα με αυτό.

Στις περισσότερες περιπτώσεις που η λαβή αυτή εκτελείται κατά τη διάρκεια πάλης στο έδαφος, ένα ακόμα βήμα χρησιμοποιείται για τον καλύτερο έλεγχο του αντιπάλου. Αυτό είναι το κλείδωμα του με τα πόδια όπως μπορείτε να το δείτε καλύτερα στη παρακάτω φωτογραφία.

Με αυτό τον τρόπο περιορίζεται η κίνηση του αντιπάλου και η διαφυγή του γίνεται αρκετά πιο δύσκολη απ’ότι θα ήταν χωρίς τον έλεγχο ολόκληρου του σώματος του.

 
Συχνά Λάθη
Το πιο συχνό λάθος παρατηρείται είναι στο πρώτο στάδιο της εκτέλεσης του πνιγμού. Αν ο επιτιθέμενος είτε περάσει πολύ αργά το χέρι του είτε πολύ μακριά από το λαιμό του αντιπάλου, του επιτρέπει να χαμηλώσει το σαγόνι του εμποδίζοντας τον πνιγμό ή ακόμα και να αντεπιτεθεί καθώς του δίνει περισσότερο χρόνο αντίδρασης. Πέρα από αυτό, ο πνιγμός Mata Leão είναι μία απλή τεχνική που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για λάθη.

Κλείνωντας, θα αναφέρουμε μία ιστορία που δείχνει όλα όσα αναφέραμε, δηλαδή γιατί έχει αυτό το όνομα, πόσο απλή τεχνική είναι αλλά και πόσο γρήγορο αποτέλεσμα έχει. Στις 30 Δεκεμβρίου 2008 στο Bakersfield της Καλιφόρνια των ΗΠΑ ένας σκύλος ράτσας pit bull επιτέθηκε σε ένα 12χρονο κορίτσι, ο 9χρονος Drew Heredia που βρίσκονταν κοντά αμέσως εκτέλεσε πνιγμό Mata Leão (που είχε μάθει στη σχολή BJJ που παρακολουθούσε) στο σκύλο και έσωσε το κορίτσι ενώ ο σκύλος συνήλθε έπειτα από περίπου 20 λεπτά. Ο σκύλος οδηγήθηκε στο Kern County Animal Control για ευθανασία και αναγνωρίστηκε ως pit bull. Στην επόμενη φωτογραφία βλέπετε τον 9χρονο Drew Heredia στη προπόνηση του στο BJJ.